Karel de Grote Hogeschool
Pedro Gomes Coehlo is student Engels en lichamelijke opvoeding in de lerarenopleiding op de Karel de Grote Hogeschool. Door zijn eigen OKAN-achtergrond beseft hij maar al te goed hoe belangrijk de rol van de leerkracht voor deze doelgroep kan zijn.
De rol van de leerkracht
De impact die een leerkracht kan hebben op de vorming en het welbevinden van een leerling valt niet te onderschatten. Uiteraard is het de bedoeling dat je als vakleerkracht de leerling uitdaagt, de lat voldoende hoogt legt en de nodige vakkennis bijbrengt. Maar daarnaast moet je ook ruimte laten in je lessen om fouten te maken en inzetten op een veilig klasklimaat. Net daarom willen we met ons pedagogisch-didactisch plan werken op deze twee pistes. Zowel inzetten op de inhoud, als op het integreren van de ex-OKAN-leerling in de reguliere lessen.
Dit laatste sluit ook aan bij de aanbevelingen uit het OKANS-rapport (2017). Die suggereren immers dat er voornamelijk ingezet moet worden op professionalisering van leerkrachten in het regulier onderwijs die ex-OKAN-leerlingen opvangen (vooral op het vlak van tweedetaalverwerving, meertaligheid en diversiteit) en op een meer geïntegreerd perspectief. Wetenschappelijk onderzoek geeft aan dat langdurige isolatie of onderwijs in geïsoleerde context de sociale integratie van anderstalige nieuwkomers niet bevordert (Smyth, 2009). Het is dus belangrijk om ex-OKAN-leerlingen (geleidelijk aan) mee te betrekken en te integreren in de klaspraktijk, hoe klein hun rol in het begin ook kan zijn.
Als je jezelf meer wilt verdiepen in wat een growth mindset (Dweck, 2006) kan betekenen voor jezelf of voor je leerlingen of hiermee in de klas aan de slag wilt gaan, verwijzen we graag door naar de website van het Erasmus+-project GRIT (een internationale samenwerking van KdG), waar je gratis een toolbox met lesideeën kan downloaden. Alle materiaal is ook beschikbaar in het Frans.
Een 'groeimindset' is een psychologische factor – waarnaar vaak verwezen wordt als een motiverende of niet-cognitieve factor – die naast cognitieve factoren de leerprestaties van leerlingen kan beïnvloeden. Recent onderzoek heeft aangetoond dat vooral leerlingen met een lage socio-economische status of leerlingen die dreigen uit te vallen, baat hebben bij zo’n groeimindset (Paunesku et al., 2015; Sisk, Burgoyne, Sun, Butler, & Macnamara, 2018).
De noden van leerkrachten Frans
Uit ons onderzoek is gebleken dat de meest voorkomende gemeenschappelijke noden van leerkrachten Frans in de tweede graad specifiek lesmateriaal Frans en tips voor binnenklasdifferentiatie zijn. De organisatie van differentiatie in de klas blijkt in theorie gekend te zijn, maar komt in de lessen zelf of in het materiaal nog te weinig tot uiting, terwijl kleine ingrepen reeds een wereld van verschil kunnen betekenen en niet noodzakelijk veel extra werk of meer tijd impliceren.
Wanneer duidelijk wordt dat leerlingen geen inleiding tot het Frans hebben gekregen of slechts een beperkte inleiding, kan je aan de slag met onze basiscursus Frans A1. Daarin wordt opnieuw verwezen naar de taalleerstrategieën uit de kijkwijzer. Bij voorkeur volgen de ex-OKAN-leerlingen zowel de aparte lessen op basis van de basismethode Frans A1 als de reguliere lessen Frans. Tijdens de reguliere lessen kan er dan ingezet worden op binnenklasdifferentatie (BKD) a.d.h.v. onze fiches met opnieuw de focus op taalleerstrategieën die alle (taalzwakke) leerlingen ten goede zullen komen. We zetten hier dus in op 2 pijlers: enerzijds de basis en anderzijds de integratie in de reguliere lessen. In het begin zullen de reguliere lessen ongetwijfeld moeilijk verlopen, maar hoe meer blootstelling aan en input van de vreemde taal, hoe beter. Tegelijkertijd geeft dit de ex-OKAN-leerlingen ook een kans om zich te integreren in de klasgroep.
Wanneer leerlingen al een redelijke voorkennis Frans hebben, bijvoorbeeld dankzij onderwijs in het thuisland of vanuit de schakelklas, kunnen ze meteen en enkel meedoen met de reguliere les Frans. In alle gevallen is het essentieel dat in die reguliere les Frans gedifferentieerd wordt op basis van de taalleerstrategieën die leerlingen mogelijk al in hun kennisreservoir hebben zitten en die ze kunnen inzetten om de nieuwe vreemde taal efficiënter te leren. De nieuwe leerplannen Frans benadrukken expliciet het belang van een transfer van strategieën, kennis en vaardigheden die leerlingen in andere talen verwerven of verworven hebben.
